Ημερίδα με τίτλο «Τρούφες: Αποκαλύπτοντας τους θησαυρούς του δάσους» διοργανώνεται την Τετάρτη 15.5.2019 στις 18:00 στο Κέντρο Πολιτισμού Μονής Περιστεράς-Δουρούτης, (Πανεπιστημιούπολη, Ιωάννινα). Η εκδήλωση απευθύνεται σε: Μανιταροσυλλέκτες και τρουφοκυνηγούς, ιδιοκτήτες φυτωρίων, καλλιεργητές ή ενδιαφερόμενους καλλιεργητές, επιχειρήσεις τροφίμων και εστίασης, μέλη του ευρύτερου κοινού που ενδιαφέρονται για το θέμα.
Η ημερίδα αφορά άμεσα το Ζαγόρι, δεδομένου ότι είναι διαδεδομένη η συλλογή και καλλιέργεια μανιταριών, αλλά και το κυνήγι τρούφας που προσελκύει και πολλούς επισκέπτες, μαζί και η καλλιέργεια τρουφόδεντρων. Άλλωστε, ο Δήμος φιλοξενεί επί σειρά ετών στα Άνω Πεδινά την πανηπειρωτική γιορτή μανιταριού και έχει θέσει στις προτεραιότητες του την δημιουργία Κέντρου τρούφας, προσπάθεια που συνεχίζεται.
Οι τρούφες αποτελούν τους υπόγειους καρπούς κάποιων ειδών μυκήτων με κοινά είδη στην Ελλάδα αυτά που ανήκουν στα γένη Tuber και Terfezia. Έχουν σχήμα κονδύλου, μεγέθους 2-7 συνήθως εκατοστών και παράγονται μέσα στο έδαφος σε βάθος 6-15 περίπου εκατοστών. Κάποια είδη μυκήτων και ανάμεσά τους και οι τρούφες σχηματίζουν μυκόρριζες, συμβιώνουν δηλαδή με τις ρίζες συγκεκριμένων φυτών (πολύ συχνά δέντρων).
Η συλλογή μανιταριών και το κυνήγι τρούφας αποτελούν μια ολοένα και πιο δημοφιλή δραστηριότητα στα ευρωπαϊκά δάση, τα τελευταία χρόνια και στη χώρα μας, με μεγάλες προοπτικές ανάπτυξης. Αυτές αφορούν σε δραστηριότητες αναψυχής για περιστασιακούς συλλέκτες, συλλογή για εμπορικούς σκοπούς, καθώς και δραστηριότητες μυκοτουρισμού, γαστρονομίας κι εκπαίδευσης. Ειδικότερα η ζήτηση για τις τρούφες συνεχώς αυξάνεται λόγω μιας ανερχόμενης γαστρονομικής αξίας παρουσιάζοντας υψηλό δυναμικό ανάπτυξης.
Κατάλληλες πρακτικές δασικής διαχείρισης (mycosilviculture), καθώς και τεχνικές καλλιέργειας για τη βελτιστοποίηση της παραγωγικότητας και ποικιλίας των καλλιεργούμενων εδώδιμων μανιταριών και της τρούφας, σε συνδυασμό με καινοτόμες πρακτικές που δεν βλάπτουν τις άλλες οικοσυστημικές λειτουργίες των δασών, αποτελούν μία από τις βασικές προκλήσεις για τη διαχείριση των ιδιαίτερων αυτών Μη Ξυλωδών Δασικών Προϊόντων.
Στα πλαίσια των παραπάνω και με δεδομένο το ενδιαφέρον του κοινού για τις τρούφες οι διοργανωτές επιχειρούν την παρουσίαση της συνέργειας του TRΟUFACLUB και του Εργαστηρίου Φυτοϋγείας του τμήματος Γεωπονίας του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων.
Το TRΟUFACLUB αντιπροσωπεύει μια μικρή κοινότητα ως άτυπη ομάδα ανθρώπων με κοινό ενδιαφέρον την τρούφα. Ως ομάδα ξεκίνησε το 2012, ενώ από το 2014 δραστηριοποιήθηκε συστηματικότερα με την εφαρμογή της ιδέας των ελληνικών τρουφόδεντρων (εμβολιασμού τοπικών φυτών με τοπικά είδη τρούφας), την πραγματοποίηση εκδηλώσεων ενημέρωσης και συμμετοχής του ευρύτερου κοινού με δράσεις γευσιγνωσίας, επίδειξης αναζήτησης τρούφας με τρουφόσκυλα, εκπαιδευμένα από μέλη της ομάδας, συμμετοχή σε διάφορες εκπομπές, δημοσιεύσεις, λειτουργία σελίδας στο facebook κ.α., αναπτύσσοντας παράλληλα συνεργασίες και συνέργειες με σειρά φορέων.
Επιπλέον έχει διαμορφώσει και επικοινωνήσει σε τοπικούς φορείς, τη βασική ιδέα δημιουργίας ενός Κέντρου Τρούφας και Μανιταριών στην περιοχή της Ηπείρου,
ως σημαντικό στοιχείο σε μια συνολική στρατηγική αναπτυξιακής διαχείρισης των τοπικών πλεονεκτημάτων.
Το εργαστήριο Φυτουγείας του τμήματος Γεωπονίας του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, περιλαμβάνει όλα τα γνωστικά αντικείμενα που αφορούν την προστασία της φυτικής παραγωγής από βιοτικούς και αβιοτικούς παράγοντες, οι οποίοι απειλούν τη φυτική παραγωγή πριν, κατά τη διάρκεια και μετά την καλλιεργητική περίοδο. Μεταξύ άλλων το εργαστήριο υλοποιεί ερευνητικά προγράμματα που σχετίζονται με την επίδραση της εφαρμογής µυκορριζών, άλλων ωφέλιμων συμβιωτικών μικροοργανισμών και βιοδιεργετών σε φυτά καλλιεργούμενα στο έδαφος ή εκτός εδάφους σε συνθήκες βιοτικής ή αβιοτικής καταπόνησης. Εκτός από την παροχή υψηλού επιπέδου εκπαίδευσης, σκοπός του εργαστηρίου είναι και η υποστήριξη των καλλιεργητών της Ηπείρου σε θέματα σύγχρονης τεχνογνωσίας και εφαρμογής ορθών γεωργικών πρακτικών στη διαχείριση των φυτοπαρασίτων.
Το έργο INCREdible σκοπό έχει να στηρίξει συνέργειες μεταξύ της έρευνας και της επιχειρηματικής καινοτομίας για υπηρεσίες σχετικές με τα Μη Ξυλώδη Δασικά Προϊόντα στη Μεσόγειο. Συντονίζεται από το Ευρωπαϊκό Ινστιτούτο Δασών (EFI) και χρηματοδοτείται από το πρόγραμμα HORIZON 2020 της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (Νοέμβριος 2017- Οκτώβριος 2020) στο πλαίσιο της συμφωνίας επιχορήγησης Nº 774632.
Το Τμήμα Βιολογικών Εφαρμογών και Τεχνολογιών του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων και συγκεκριμένα το Εργαστήριο Οικολογίας συμμετέχει στα δίκτυα για τα μανιτάρια και τις τρούφες, καθώς και για τα αρωματικά και φαρμακευτικά φυτά.