«Δηλητηριασμένα δολώματα: Μια τοξική απειλή», ήταν το θέμα του σεμιναρίου που οργάνωσε το πρωί της Τετάρτης 31 Μαΐου η Περιβαλλοντική Οργάνωση «Καλλιστώ» στο Συνεδριακό Κέντρο Άνω Πεδινών του Δήμου Ζαγορίου.
Την κατάσταση που έχει διαμορφωθεί στην χώρα μας με αναδρομή από τις αρχές του περασμένου αιώνα μέχρι τις μέρες μας και τις πιο πρόσφατες νομοθετικές και άλλες παρεμβάσεις, παρουσίασε με εισήγησή του ο Επιστημονικός Υπεύθυνος της «Καλλιστώ» Δρ. Γιώργος Μερτζάνης, ενώ η Γεωπόνος-Βιολόγος Μαρία Πετρίδου αναφέρθηκε στους τρόπους αντιμετώπισης του προβλήματος.
Το σεμινάριο που πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιο του προγράμματος Εκπαίδευσης και Ενημέρωσης στο Εθνικό Πάρκο Βόρειας Πίνδου, το οποίο υλοποιείται από την «Καλλιστώ», με χορηγία του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος, παρακολούθησαν, ο Δήμαρχος Ζαγορίου Βασίλης Σπύρου και η αντιδήμαρχος Αγγελική Ράπτη.
Σύμφωνα με τα στοιχεία που παρουσίασε ο κ. Μερτζάνης, σήμερα η κύρια ουσία με την οποία παρασκευάζονται τα δηλητηριασμένα δολώματα είναι τα φυτοφάρμακα (από τη στρυχνίνη προ πολλών δεκαετιών και το κυανιούχο κάλιο στην συνέχεια), ενώ από το 2000 έως το 2015 βρέθηκαν 779 δηλητηριασμένα ζώα στην ύπαιθρο, αριθμός που δεν ανταποκρίνεται στην πραγματική διάσταση του προβλήματος, αφού δεν υπάρχει συστηματική καταγραφή. Ο Επιστημονικός Υπεύθυνος της «Καλλιστώ» αναφέρθηκε διεξοδικά στα αίτια χρήσης τέτοιων δολωμάτων (αντεκδίκηση μεταξύ κτηνοτρόφων ή κυνηγών, εξόντωση αδέσποτων σκύλων, παράνομη καταπολέμηση ανταγωνιστικών προς το κυνήγι θηραμάτων και από κτηνοτρόφους ή αγρότες που υφίστανται ζημιές από άγρια ζώα), καθώς και στα είδη των δολωμάτων αυτών (κομμάτια κρέατος, εντόσθια λίπος, λουκάνικο, ολόκληρα πτώματα παραγωγικών ζώων, εμποτισμένα με κάποιο φυτοφάρμακο, αλλά και τυποποιημένα δολώματα σε μορφή κάψουλας παραφίνης με κυανιούχα άλατα). Οι επιπτώσεις στην άγρια πανίδα και συνολικά στο περιβάλλον είναι μεγάλη, όπως και η τοξική απειλή.
Ο κ. Μερτζάνης επισήμανε και μια σειρά μέτρων που πρέπει να ληφθούν και ορισμένα έχουν ήδη νομοθετηθεί, όπως οι αυστηρές ποινές φυλάκισης (από το 1993 ο νόμος) και προστίμων για τους παραβάτες, ο έλεγχος στο καθεστώς εμπορίας φυτοφαρμάκων (αν και η αυτοφώρω σύλληψη για τη χρήση τους είναι εξαιρετικά δύσκολη), το κέντρο δηλητηριάσεων που λειτουργεί στο Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης κλπ. Ωστόσο υπάρχει ελλιπής ενημέρωση του κοινού και είναι ανεπαρκής η αποζημίωση κτηνοτρόφων και αγροτών για ζημιές από άγρια ζώα.
Στην ανάγκη ακόμη μεγαλύτερης ευαισθητοποίησης του κοινού της περιοχής και στην αυστηροποίηση των ελέγχων για τη διακίνηση φυτοφαρμάκων και άλλων ουσιών που χρησιμοποιούνται για δηλητηριασμένα δολώματα, στάθηκε στην παρέμβαση του ο Δήμαρχος Ζαγορίου Βασίλης Σπύρου.
Αναφέρθηκε, σε ότι αφορά την περιοχή του Ζαγορίου με τις προστατευόμενες περιοχές, σε τρεις περιπτώσεις χρήσης των δηλητηριασμένων δολωμάτων. Από κτηνοτρόφους για τον λύκο, επισημαίνοντας ότι για να ελαχιστοποιηθεί αυτό οφείλει η πολιτεία να αλλάξει προς το καλύτερο τον τρόπο αποζημίωσης για την απώλεια ζώων. Μικρότερης έκτασης χρήση γίνεται από κυνηγούς που θέλουν να εξοντώσουν επιβλαβή θηράματα, όπως η αλεπού, αλλά και για την θανάτωση, δυστυχώς, αδέσποτων σκύλων που αποτελεί ένα μεγάλο και δυσεπίλυτο πρόβλημα για την αυτοδιοίκηση και την πολιτεία γενικότερα.
Ο Δήμαρχος Ζαγορίου χαρακτήρισε ως σημαντικό μέτρο την συνταγογράφηση των φυτοφαρμάκων, αφού είναι γνωστοί έτσι όσοι τα προμηθεύονται, άρα διευκολύνεται και ο έλεγχος για τη χρήση τους, αλλά ζήτησε να βρει τρόπο η πολιτεία με τις υπηρεσίες της για να ελέγξει και σταματήσει την παραγωγή και διακίνηση των τυποποιημένων δηλητηριασμένων δολωμάτων που, όπως φαίνεται, γίνεται από κάποιες «βιοτεχνίες». Κλείνοντας την παρέμβαση του ο κ. Σπύρου δήλωσε αισιόδοξος ότι τα πράγματα θα πάνε προς το καλύτερο, παρά τις εξάρσεις που παρατηρούνται στη χρήση δηλητηριασμένων δολωμάτων, αν και στην περιοχή μας το πρόβλημα δεν είναι έντονο.
