Η Σχολή Αρχιτεκτόνων του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου, στο πλαίσιο του μαθήματος «Αρχιτεκτονική Ανάλυση Παραδοσιακών Κτηρίων και Συνόλων», βρίσκεται στην Ήπειρο για τη μελέτη οικισμών κατά την περίοδο 19– 24/10/2018, με την σημαντική στήριξη της Περιφέρειας Ηπείρου, τη συνεργασία των Δήμων Ζαγορίου και Κόνιτσας καθώς και του Ριζαρείου Iδρύματος και της Ανώτατης Σχολής Καλών Τεχνών Αθήνας οι οποίοι φιλοξένησαν έναν αριθμό σπουδαστών στους ξενώνες τους.
Στο Τσεπέλοβο
Ο σκοπός του ταξιδιού είναι εκπαιδευτικός και πραγματοποιείται στο πλαίσιο του μαθήματος του 5ου Εξαμήνου των σπουδών με τη συμμετοχή συνολικά 86 σπουδαστών/στριών 5 καθηγητών και 2 μεταπτυχιακών σπουδαστών/υπ. διδακτόρων. Στο μάθημα συμμετέχουν, επίσης 26 φοιτητές από ευρωπαϊκά πανεπιστήμια μέσω προγραμμάτων ανταλλαγής, γεγονός που καθιστά ευρύτερα γνωστή τη σημασία και τις αξίες της Αρχιτεκτονικής μας Κληρονομιάς.
Αντικείμενο του μαθήματος είναι η αναγνώριση και η συστηματική, αναλυτική διερεύνηση και αξιολόγηση παραδοσιακών οικιστικών συνόλων και της δομικής τους συγκρότησης.
Μάθημα στο Καπέσοβο
Βασικό στόχο αποτελεί η διερεύνηση των στοιχείων που καθορίζουν τη δομή, τη μορφή, την κατασκευή και τον ιδιαίτερο αρχιτεκτονικό τους χαρακτήρα. Επιχειρείται η καταγραφή των παραδοσιακών ιστορικών κτισμάτων που συγκροτούν το οικιστικό σύνολο και των ιδιαίτερων χαρακτηριστικών τους, οι αλλοιώσεις που έχουν υποστεί, η επισήμανση των κτηρίων αναφοράς του οικισμού, καθώς και η προσέγγιση της δομικής συγκρότησης των κτισμάτων. Ολα τα παραπάνω αποτελούν βασική προϋπόθεση για την κατανόηση των σύνθετων ζητημάτων που αφορούν στην αρχιτεκτονική κληρονομιά του τόπου μας και έχει άμεση σχέση τόσο με την μορφή τους όσο και με την κατασκευαστική αρτιότητα, την αντοχή, τη συμπεριφορά στο χρόνο και στις διάφορες καταπονήσεις.
Το μάθημα, το οποίο έχει ενταχθεί τα τελευταία χρόνια στο πλαίσιο της πρακτικής άσκησης της Σχολής Αρχιτεκτόνων περιλαμβάνει εργασία πεδίου σε επιλεγμένους ιστορικούς/παραδοσιακούς οικισμούς. Μετά το τέλος της επί τόπου εργασίας, οι σπουδαστές θα μελετήσουν και θα επεξεργαστούν το επιστημονικό υλικό που συλλέχτηκε κατά την διάρκεια του εξαμήνου και θα ολοκληρώσουν την εργασία τους η οποία παραδίδεται σε ηλεκτρονική μορφή.
Οι εργασίες θα αναρτηθούν στον ιστότοπο του μαθήματος, σε ανοιχτή ηλεκτρονική βάση δεδομένων της Σχολής Αρχιτεκτόνων του Ε.Μ.Π, (http://5a.arch.ntua.gr/) και κατά συνέπεια ελεύθερα προσβάσιμες στο διαδίκτυο, διαθέσιμες σε κάθε ενδιαφερόμενο. Αντίστοιχες εργασίες οι οποίες είναι ήδη αναρτημένες στο παραπάνω βάση δεδομένων, έγιναν πέρυσι για οικισμούς του Δήμου Ζίτσας (Κληματιά, Εκκλησοχώρι) και του Δήμου Κόνιτσας (Γανναδιό, Μόλιστα, Καστανέα).
Φοιτητές και καθηγητές στη Βίτσα
Φέτος η περιοχή μελέτης εντοπίζεται στους παρακάτω οικισμούς της Ηπείρου. ΔΗΜΟΣ ΖΑΓΟΡΙΟΥ (Μονοδένδρι, Βίτσα, Τσεπέλοβο, Καπέσοβο, Κουκούλι), ΔΗΜΟΣ ΚΟΝΙΤΣΑΣ (Πυρσόγιαννη, Μοναστήρι, Δροσοπηγή).
Επιπλέον, μετά την ολοκλήρωση της άσκησης, υπάρχει η δυνατότητα φοιτητές και διδάσκοντες να επανέλθουν στον τόπο της μελέτης, στο πλαίσιο προγραμματισμένων εκθέσεων και ημερίδων, με σκοπό την παρουσίαση των εργασιών και την προβολή της Αρχιτεκτονικής Κληρονομιάς των περιοχών που μελετήθηκαν.
Τα εκπαιδευτικά και όχι μόνο οφέλη που προκύπτουν από την εκπόνηση των εργασιών είναι ιδιαίτερα σημαντικά. Δίνεται επίσης η ευκαιρία στους σπουδαστές να συνειδητοποιήσουν τις αξίες των παραδοσιακών οικιστικών συνόλων και την ανάγκη διατήρησής τους. Παράλληλα, οι εργασίες αυτές, αποτελούν ουσιαστική προσφορά στην κωδικοποίηση και καταγραφή της παράδοσης του τόπου και συμβολή στη συγκρότηση ενός αρχείου αρχιτεκτονικής κληρονομιάς.
Η διδακτική ομάδα:
Βασίλης Γκανιάτσας, Δρ. Αρχιτέκτων Μηχανικός, Καθηγητής ΕΜΠ
Γεώργιος Γιαννίτσαρης, Δρ. Αρχιτέκτων Μηχανικός, Αναπληρωτής Καθηγητής ΕΜΠ
Ελευθερία Τσακανίκα, Δρ Πολ. Μηχανικός, Επίκουρη Καθηγήτρια Ε.Μ.Π. (συντονίστρια)
Τίνα Μικρού, MSc Αρχιτέκτων Μηχανικός, Ε.Ε.Π.,ΕΜΠ
Μαρία Μπαλοδήμου, MSc Αρχιτέκτων Μηχανικός, Ε.ΔΙ.Π.,ΕΜΠ
Επικουρικό διδακτικό έργο:
Νεκταρία Λαινάκη, Αρχιτέκτων Μηχανικός, Υπ.Δρ. ΕΜΠ
Ίωνας Σκλαβούνος, Αρχιτέκτων Μηχανικός, Υπ.Δρ. ΕΜΠ